انتشار چهار کتاب از عبدالرحمن دیه جی در ترکیه
اسماعیل بوزکورت رمان نویس ترک: داستان « آی...گل جمال» برای قرار گرفتن در ردیف داستانهای بسیار زیبای عاشقانه دنیا چون «جمیله» از چنگیز آیتماتف، می تواند نامزد شناخته شود.
در ماههای اخیر سه کتاب از دکتر عبدالرحمن دیه جی در ترکیه به چاپ رسیده است؛ یک رمان یک مجموعه داستان و به اضافه مجموعه اشعار دیه جی که در طی سالیان گذشته سروده و در نشریات مختلف به چاپ رسانده بود.
رمان سگ هار که کتاب ادبی برگزیده دوازدهمین جشنواره روستا در ایران بود، پیش از این توسط «جنت قیوموا» در ترکمنستان با عنوان « قودوزلان ایت» به ترکمنی ترجمه و چاپ شده بود. این بار نیز در ترکیه توسط « سر پیل قوچ کونوک سوه ر» با عنوان « کودوز کؤپک» به ترکی استانبولی ترجمه و چاپ شده است. کتاب فوق که برای سنین نوجوانان نوشته شده توزیع گسترده ای در ترکیه داشته است.
مجموعه اشعار ترکمنی عبدالرحمن دیه جی با عنوان « ییتیره ن قئراتئما: برای اسب گم کرده ام » توسط خود شاعر منتشر شده است. این کتاب که سروده های دیه جی را در دو دهه گذشته در بر می گیرد و شامل اشعار سیاسی، حماسی، ملی، اجتماعی و غنایی است با دو الفبای عربی – ترکمنی رایج در ترکمن صحرا و لاتینی- ترکمنی رایج در ترکمنستان چاپ شده است. در پاورقی اشعار معنی کلمات سخت ترکمنی به ترکی استانبولی نیز داده شده که علاقمندان به ادبیات ترکمنی در ترکیه بتوانند با کمک کلمات فوق به مفهوم اشعار پی ببرند. لازم به ذکر است که زبان ترکمنی و ترکی استانبولی هر دو از شاخه زبان اوغوزی به شمار می رود و
مشابهاتهای بسیاری با هم دارند. کتاب فوق در ترکیه و ترکمنستان توزیع شده است.
کتاب دیگر عبدالرحمن دیه جی مجموعه داستان برای بزرگسالان با نام « آی... گل جمال!» است. کتاب فوق حاوی هفت داستان بلند و کوتاه است که دیه جی آنها را طی سالیان گذشته در محلهای سکونت مختلف خود نوشته است. داستانها موضوعات خود را از ترکمن صحرای ایران، ترکمنستان و ترکیه گرفته اند. این کتاب 142 صفحه ای که توسط انتشارات «بویوین آی» در استانبول به چاپ رسیده استقبال گرم مجامع ادبی ترکیه را در پی داشته است. اسماعیل بوزکورت، رمان نویس نویس ترک که در سال 2013 از سوی مجلات ادبی کشورهای ترک زبان به عنوان مرد سال ادبیات انتخاب شده است نگارش مقدمه این کتاب را به عهده گرفته است. اسماعیل بوزکورت در بخشی از مقدمه کتاب می نویسد: « قبلا در مورد ترکمن صحرا چیزهایی شنیده بودم اما از زمانی که دیه جی را شناختم چشم انداز جدیدی در مورد ترکمن صحرای ایران پیدا کردم.» وی اضافه می کند: « وقتی شروع به خواندن داستانهایش کردم بتدریج «چنگیز داغجی» نویسنده تاتارهای کریمه در ذهنم تداعی شد. چنگیز داغجی با رمانهایش در مورد تاتارهای کریمه، وقایع زندگی تاتارهای کریمه را در ادبیات منعکس و در تاریخ انسانیت به ثبت رساند؛ چنان که اگر چنگیز داغجی آنها را نمی نوشت تاریخ از آنها بی خبر می ماند و یا اطلاعات ناقص و اشتباهی به دست می آورد.
با خلوص قلبی اذعان می دارم. وقتی داستهای دیه جی را خواندم با خود گفتم: « آیا چنگیز داغجی یک جغرافیای ناشناخته پا به میدان گذاشته است. مخصوصا آن داستان بلند « آی گل جمال!» مرا شدیدا تحت تاثیر خود قرار داد.
اسماعیل بوزکورت اضافه می کند: نویسنده معروف فرانسوی « لویس آرگون» در مورد داستان « جمیله » از چنگیز آیتماتف عبارت « بهترین داستان عاشقانه دنیا» را بکار می برد. من نمی خواهم مثل آرگون خیلی پر ادعا صحبت کنم اما می توانم به جسارت بگویم که داستان « آی...گل جمال» برای قرار گرفتن در ردیف داستانهای بسیار زیبای عاشقانه چون جمیله از آیتماتف، می تواند نامزد شناخته شود. از نظر زبان داستان، بیان، اسلوب، طرز، موضوع و محتوی جالب و منحصر به فرد است. داستان بسیار صمیمی و غم انگیز است. جالب این که داستان، فقط حکایت یک عشق نیست، بلکه فجایع انسانی، تراژدیهای منعبث از جنگ و مشکلات دنیای ترک را نیز بسیار واضح و صریح به تصویر می کشد...
احمد اوزتورک از منتقدان ادبی ترکیه نیز در سایت اینترنتی « دونیا بیزیم» مقاله جالبی در معرفی کتاب عبدالرحمن دیه جی نوشته است. وی می نویسد:« عبدالرحمن دیه جی نویسنده ای نیست که درد کلمات پر طنطنه و درشت را داشته باشد. او نویسنده ای نیست که از برج بابل آتش می گشاید. او نویسنده درد کشیده ای است که درد هجرت و جدایی و دوری را چشیده است. برای همین است که قهرمان داستانش « ایلیار» وقتی دوست خود « آبای» را به خاطر می آورد چون خاطره ای که عینا اتفاق افتاده از او سخن می گوید. نمی گویم می نویسد چون که اصلا این حس را به خواننده نمی دهد. آن چه مهم است نحوه کاربرد قلم است. نوشته هر چه به زبان صحبت نزدیک شود همان قدر نیز کارش صحیحتر است.
احمد اوزتورک مقاله تحیلی خود را با این جملات به پایان می رساند: « داستانهایی هستند که انسان را به گریه وامی دارند. داستانهایی که با خواندن آنها سنگینی بار مسئولیت انسان بودن را با تمام وجود خود حس می کنی. توصیه می کنم که بخوانیدشان.
خوانندگان از طریق سایتهای اینترنتی کتابفروشیهای ترکیه به راحتی می توانند به کتابهای فوق دسترسی پیدا کنند. علاوه بر اینها دیه جی در حال حاضر رمانی در مورد تاریخ ترکمنها را نیز تحت نگارش دارد.
منبع: هفته نامه صحرا شماره 475
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر