داستانهای تاثر انگیز ترکمن صحرا در ترکیه
بررسی و تحلیها روی کتاب جدید دکتر عبدالرحمن دیه جی با عنوان « آی ... گل جمال» ادامه دارد. پس از مقاله ای که در سایت اینترنتی « دونیا بیزیم» منتشر شد، تحلیل دیگری نیز در روزنامه پر تیراژ ترکیه با نام « استار» به قلم « گولدن قلیچ» در تاریخ 2015- 06- 19 به چاپ رسید که حائز نکات پر اهمیتی بود. بعد از آن نیز همین تحلیل ادبی در سایت اینترنتی« شورای نویسندگان ترکیه» منتشر شد. نویسنده مقاله، کتاب فوق را جزو آثار ماندگار ادبیات ترکیه قلمداد کرده است و معتقد است که با این اثر حیات ترکمن صحرا در ادبیات ترکیه جاودانه شده است. تحلیل موجز اما پر محتوی فوق را برای خوانندگانمان ترجمه کرده ایم که ذیلا می آید:
ح. کمی
عبدالرحمن دیه جی با زبان و سبک خاص خود، به حیات ترکمن صحرا جاودانگی بخشیده است
ادبیات ما صاحب اثری بی صدا اما پر اهمیت شد. عبدالرحمن دیه جی اثری پدید آورد که برای همه ما مثمر ثمر است. اینک حیات ترکمن صحرا به جاودانگی پیوسته است.
این داستانها در نگاه اول عین واقعیت به نظر می رسند. زبان ساده و سلیس، بافت ماجرا و نتیجه گیری آن این حس را القاء می کند. شخصیتها آنقدر واقعی هستند که از سطح زندگی ما، به سوی اعماق زندگیمان جریان می یابند. ردپاهایی که در جای جای زندگی نقش بسته اند و پاک کردن آنها ممکن نیست. وی بیانی صریح و شفاف دارد، زبان روان داستانها و تلخیها و آرزوهای شخصیتهایش ما را تا آخر به دنبال خود می کشد.
از درد انسانیت، زندگی از دست رفته در میان کوچ، رعشه جدایی، امید دیدار، مرزهای ساختگی، رژیمهای فشارگر، انتظار امیدوارانه در کنار مرز، دوستیها، دوست داشتن، برای کسی گریستن و به طور خلاصه از انسان بودن سخن می گوید.
ترجمان دردهای مشترک:
داستان بلند «آی ... گل جمال» که از قلم عبدالرحمن دیه جی تراویده دقیقا انسان بودن را به ما یادآوری می کند. آی ...گل جمال، در میان درامی که مرگ بر آن حکمروانی می کند ، صداقت و خلوص را و عشقی را که در میان بیچارگی می سوزد به تصویر می کشد. قهرمانان داستان شامل انسانهایی هستند که در منطقه وسیعی چون استانبول، ترکمنستان، ترکمن صحرای ایران، روسیه، قزاقستان و افغانستان محکوم به مهاجرتهای پیوسته اند. برای همین بسیار ملموس و آشنا هستند.
دیه جی داستهایش را درست مثل قالی با دقت می بافد. هیچ عجله به خرج نمی دهد. شاید هم به این خاطر که هر داستان وی زمان طولانی ای را در بر می گیرد. در هر صورت در اثرش نه چیزی اضافه و نه چیزی کم احساس می شود. عین واقعیات را به ما منتقل می کند.
با قهرمانهای داستانهایش می گرییم:
قهرمانان داستانهایش همیشه می گریند. در داستان آی ... گل جمال «ادریس آقا» برای پسر از دست رفته اش « آبای» ، « ایلیار» هم برای دوست فوت کرده اش « آبای» و همچنین برای مهاجرت و دوری دلباخته اش «گل جمال» می گرید.
در داستان « دوستان زندانی» که زندان را به تصویر می کشد نیز یکی برای زنده ماندن تلاش می کند، یکی از خدا شاکی است، یکی با وحشت از اعدام بسر می برد، یکی برای کودکی که در زندان پیش پدرش مانده و یکی برای دوستی که دیگر در قید حیات نیست می گرید.
در داستان « شصت سال انتظار» گوزل نیز شصت سال به انتظار شوهرش می نشیند که با فرار از دست روسها به ترکمن صحرا پناه برده است و آن هنگام هم که به شوهرش می رسد برای روزهای گذشته و رنجهای کشیده و پیری و وصال دوباره می گرید. این داستانهای تکان دهنده البته که خواننده را نیز به گریه وا می دارند.
این کتاب که از سوی انتشارات « بویویون آی» منتشر شده، از همین اکنون به نظر می رسد که جزو کتابهای ماندگار ادبیات ما خواهد بود.
منابع:
http://www.tyb.org.tr/turkmensahranin-dokunakli-hikayeleri-21429h.htm
هفته نامه صحرا شماره 483
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر